“...ÖMRÜM UZANIR”

Tibbi xidməti zabiti Çingiz Quliyev cərrah libasını əynindən çıxarıb asudə nəfəs dərmək istəyirdi ki, qəfil eşidilən “həyəcan” siqnalından diksindi. Qospitalın həyətinə iti sürətlə girən təcili tibb maşınının qabağına özü çıxdı.

- Yarası çox ağırdırmı? – deyə üzünü sürücüyə tutdu.

- Həkim, son nəfəsidir, tez ol...

Əl-ayaqdan iti sanitar əsgərlər yaralını xərəkdə əməliyyat otağına apardılar. Keşməkeşli cəbhə həyatının ağrı-acılarını çox dadsa da, Çingiz öz həkim təmkinliyini, cərrah dözümünü qoruya bilmişdi. Amma bu dəfə yaralı əzabına zor-bəla ilə dözdü. Baxışları ilə yaralının taleyini öz qəlbində ölçüb-biçdi. Koroğlu dağının zirvəsində döyüşərkən mina qəlpəsindən yaralanmış bu əsgərin hər iki qolunda ciddi əməliyyat aparmaq lazım idi... Nəhayət, Çingiz gərgin zəhmət bahasına yaralını ağır vəziyyətdən çıxara bildi. Ürəyi yerində sakit durmadı. Yaralı Mərkəzi Hərbi Hospitala göndərildikdən sonra Çingiz onunla telefon əlaqəsi saxladı. Həkimlərdən xahiş etdi ki, sağ qoluna ciddi fikir versinlər. Hətta bir dəfə Bakıya – arxasınca da getdi, yaralının anası ilə görüşdü...

Keçən il sentyabrın 13-dən “N” hərbi hissəsinin ön hospitalında xidmət etməyə könüllü gələn Çingiz Dəmir oğlu Quliyev humanist və vətənpərvər həkimdir. O, ana torpağımızın azadlığı uğrunda döyüşlərdə zərər çəkən, ağır yara alan el müdafiəçilərinə bəzən az qalır ki, çıxarıb öz ürəyini versin. Adətən, cərrah bıçağının altına düşən yaralıları ilk yardımdan sonra unutmur. Daim yoxlayır, izləyir və yaralının gümrahlıq vəziyyəti alınana kimi narahatlıq keçirir.

Bu il sentyabrın 25-də 29 yaşı tamam olacaq Çingiz Quliyevin öz həyat düsturu var: “İnsanın izzəti də öz əlindədir, zilləti də. Həyatda özündən savayı kimisə yaşada bilmirsənsə, demək, yaşamağın çürük qoz qədər faydasızdır”. Çingiz həkimlik sənətinin qapısını da bu ideal arzularla açmağa müvəffəq olub.

Çingiz Quliyev Lənkəran rayonundandır. Mamusta kəndində ərsəyə gəlib. Əsgərliyini Uzaq Şərqdə keçirib. Orta məktəbi fərqlənmə attestatı ilə bitirsə də, özünün dediyinə görə, Azərbaycan Tibb İnstitutuna qəbul imtahanlarını verərkən biliyi 2 dəfə obyektiv qiymətləndirilməyib: bir dəfə müsabiqədən keçə bilməyib, bir dəfə imtahan vərəqinə əsassız “qeyri-kafi” yazılıb. Bu zaman hətta Azərbaycandan baş götürüb getmək istəyib... Bir müddət içəridən qovur-qovur qovulub. Lakin öz inadından dönməyib və nəhayət, Azərbaycan Tibb Universitetinə qəbul olunub. Mərkəzi Hərbi Hospitalın III cərrahiyyə şöbəsində xidmət göstərərkən. Sadir Qulamov, Səxavət Allahverdiyev kimi zəngin təcrübəli cərrahlardan hərbi təbabətin sirlərini əxz edib. Nəhayət, ulu Qarabağımızda fironluq etmək iddiasına düşən, ana torpağımızın bir hissəsini vəhşicəsinə qamarlayan xain erməni quldurlarına qarşı mübarizədə öz cərrah əməyi ilə iştirak etmək qərarına gəlib.

- Mən Vətənin azadlığı naminə hər cür əzaba dözməyə hazıram, - Çingiz deyir. – İgid yaralılara şəfa verdikcə ömrüm uzanır. Eşitməmişəm ki, ön hospitalda kimsə məndən incisin, cərrahiyyə əməliyyatımdan narazı qalsın. Bu, əlbəttə, məni çox ruhlandırır. 75 dəfə birincili cərrahiyyə işləməsi, 14 döş qəfəsi əməliyyatı aparmışam. Qarın boşluğu, yuxarı və aşağı nahiyələrdə apardığım travmatik amputasiyaların da sayı 30-a çatıb. Bu ilin yanvarında Yanşaq kəndi uğrunda döyüşdə sol-sağ gicgah payından kor qəlpə yarası almış Xaqani adlı bir zabitə sanki ikinci ömür bəxş etdim. Bu, ən uğurlu əməliyyatım idi. Cəmi 45 dəqiqə çəkdi. Nə tələsdim, nə də bir səhvə yol verdim. İndi Xaqani sağdır.

Döyüşçü Valeh İsmayılovun dilindən eşitdiklərim:

- Murovda gedən qanlı döyüşlərdə şaxtadan ayaqlarım donmuşdu. Məni qorxu basmışdı. Elə zənn edirdim ki, ayaqlarım öz hissiyyatını itirməklə tədricən sıradan çıxacaq. Həkim Çingiz Quliyevin qısamüddətli müalicəsi nəticəsində ayağıma istilik gəldi, barmaq sümüklərim əməlli-başlı hərəkət etdi. Həkimin yaxşılığını heç vaxt unutmayacağam.

Döyüşçü ona göstərilən həkim qayğısını yaxşılıq, həkimin özü isə borc hesab edir. Ordu həyatının mənəvi aləmində yaxşılıqla borc duyğuları təbii surətdə bir-birinə hörüləndə Çingiz kimi qeyrətli, vətənpərvər yurddaşlarımızın qarşısında torpaq azadlığına aparan yolun ümid qapıları da taybatay açılır...

30 iyun 1994-cü il

P.S. Çingiz həkim zəngin bir mənəvi varlığa malik olan səngər qardaşımızdır. Böyük ürək sahibidir. Yalnız şəfa bəxş edir. Hərbi xidmətdən də yorulmur. Öz müqəddəs hərbi həkimliyini hələ davam etdirir. Onun varlığı bizim varlığımızdır. Daim səni ucalarda görək, əziz səngər qardaşımız!

                                                                                İbrahim MƏSİMOĞLU