2-ci KƏLBƏCƏR ƏMƏLİYYATI: ÖMƏR AŞIRIMINDA DÖYÜŞ

Ağır-ağır gələn duman dağların başından tez ötdü. Səhərin şaxtalı küləyi birdən kəsildi. Elə bil təbiət də Azərbaycan əsgərinə qahmarlıq edirdi. Zabit Qurban Qurbanov son əmrini verdi: “Ermənilərin əcəli çatıb. Başla, qardaşım Əbülfət, başla”.

Bir metrdən çox yağmış qarın içi ilə iki istiqamətdə düşmənin ön postuna doğru sürünən birinci taborun döyüşçüləri səssizcə təyin olunmuş yerə çatdılar. Qabaqda kiçik leytenant Əbülfət Əliyev sürünürdü. Ön posta 50 metr qalmış dayandı. Nəfəsi ilə əllərini isitdi və onunla bərabər irəliləyən rabitəçi Sabir Abbasova dedi: “Ön qrupu qaldır, daha düşmən əlimizdən sağ çıxa bilməz”. Çavuş Musa Vəliyev və sıravi Etibar Sadıqov da sağ və sol tərəfdən düşmənin ön postlarına lap yaxınlaşdılar.

Qumbaraatan silahdan ilk atəşi Əbülfətin özü açdı. Çünki döyüşün “açar”ı onun əlində idi. Baş rol ona tapşırılmışdı.

Düşmən ön postdan qaçmağa başladı. 3 erməni yerindəcə gəbərdi. Əbülfət özünü düşmən səngərinə atıb bir ədəd pulemyotu, bir ədəd snayper silahını nişangahları ilə birlikdə hərbi qənimət kimi götürdü. Silahdaşlarını səslədi: “Qadanızı alım, tez olun, düşməni öz silahı ilə dənləmək lazımdır. Növbə Yol evinindir. Çalışın erməniləri diri tutaq”.

Yaralanmış iki düşmən əsgəri yıxıla-yıxıla gözdən itdi. Əbülfət təcili olaraq ratsiya ilə 5-ci taborun igidlərinə məlumat verdi: “İki yaralı erməni gəlir, onları “duz-çörək”lə qarşılayın”.

Budur, Yol evi görünür. Düz səkkiz ay əvvəl canavar yuvasına çevrilmiş bu yerdən bizə dinclik verilmirdi. Dişinin dibində şirə qalan ermənilər Yol evində Gəncənin işğalı xəyalı ilə yaşayırdılar.

Xəyalplov boğazlarında qaldı.

Musa Vəliyev tətiyi çəkən kimi bir erməni dığası yerə sərildi. İkinci, üçüncü... güllələr də hədəfə dəydi. 25 nəfər erməni döyüş maşınına minib aradan çıxdı. Sıravi Adil Məmmədov düşmənlərin o biri ZDM-ni odladı. Növbəti ZDM-ə altı erməni yaxınlaşmaq istəyəndə Adil aldadıcı atəş açdı. Məqsədi texnikanı salamat ələ keçirmək idi. Ermənilər atəşdən qoruna-qoruna geri çəkildilər.

Canavar yuvası - Yol evi də azadlığa çıxdı. Düşmənin dörd yeraltı qazması boşaldı. Hərbi qənimət də ki, necə deyərlər, xirtdəyəcən. Avtomat, pulemyot patronlarını heç hesaba almıram. 30 ədəd mərmi. “KPM-3 U-1” markalı minapartladan aparat, neçə-neçə avtomat, pulemyot, snayper silahı...

Erməni meyitinə baxıram. Yaxşı deyiblər ki, hiylə ilə iş görən möhnətlə can verər. Yaşı haradasa 40-ı keçib. Üz-gözündə insanlıq nişanəsini tapa bilmirəm. Ürəyimdə soruşuram: Nə günahı var idi Kəlbəcər camaatının? Niyə yuvasından perik düşən quş kimi didərgin saldınız günahsız insanları?

Vüqar Yusifzadə ilə rastlaşıram. Dörd nəfərlə iki yaralı gətirirdilər. Yaralının biri Məzahir Əhmədov, digər isə Mahir Qasımovdur. Minaatanlar batareyasının igidləridir. Yüngül yara alıblar.

Vüqar fərəhlə deyir:

- Heyran olmuşam əsgərlərimizə. İlqar Laçınova bu torpağın çörəyi halaldır. Biz yaralını qayaların arası ilə zorla gətirirdik. İlqar isə o boyda ağır yükləri çiyninə alıb, qayaların üstü ilə elə yeriyirdi ki, sanki asfalt yolla gedirdi.

Yorulan döyüşçülərimizin bir dəstəsi geri qayıdır. Onların yerinə isə təzə qüvvələr göndərilir. “N” aşırımında bugünkü döyüşün əsas qəhrəmanını - kiçik leytenant Əbülfət Əliyevi zabit Rəhman İsgəndərov öpüşlə qarşılayır:

- Qardaş, gəl səni bir öpüm. Bu zirvələrə ilk salamı sən verdin.

Əbülfət gülə-gülə ona yaxınlaşır:

- Ömrümdə məni bu qədər öpən olmamışdı. Sevincdən az qala ürəyim partlasın.

Döyüşçü Sənam Zahidov ələ keçirdiyi qənimətləri mənə göstərir:

- Baxın, ermənilərin kürkləridir. 16 ədəd götürmüşük. Vanadzor xəz fabrikində istehsal olunub. İçi yaxşı istidir. Yəqin bizim qoyunlarımızın dərisindəndir. İndi kürksüz erməni islanmış siçana dönüb.

Saat 12-dir. Döyüşçülərimizin sorağı çayın o tayından gəlir. Düşmən dabanına tüpürüb qaçmaqdadır. Daha vədə yetişdi. Dağın “N” aşırımından keçən “qapı”sını rahat açmaq olar. Bu dədə-baba yolundan Yol evinə qədər uzanan sahə minalanıb. Ön mövqedə döyüş gedə-gedə istehkamçılar - Yunis Mirzəyev, Rasim Əliyev, Vaqif  Məmmədov və Azər Vəliyev məsuliyyətli əməliyyata başlayırlar. Hərbi xəritə əsasında öz minalarımız rahatca çıxarılır. Növbə düşmən “tələ”lərinə çatır. Partladaq, yoxsa çıxardaq? Təcrübəli minaaxtaran leytenant Yusif Mirzəyev bu suala qəti cavab verir: “Hayıfdır, partlatmayaq. Gərəyimiz olar”. Aparat işə salınır. Bir saat ərzində düşmənin səkkiz minası zərərsizləşdirilir. Nəhayət, yol açılır.

Döyüş günü beləcə başa çatdı. İki əsgərimiz yaralandı. İgid Rəfi Aydınov isə qəhrəmancasına həlak oldu. Düşmən 16 canlı qüvvə və xeyli hərbi sursat itirdi. İgidlərimiz erməni başına elə bir tərs dəyirman fırlatdılar ki, cəhənnəmi diri gözlə gördülər.

Gecə ocaq başında üzərrik yandırdım və əsgərlərimizin başına hərlədim.

Döyüş davam edirdi...

İbrahim MƏSİMOĞLU

22 yanvar 1994-cü il