YUN CORAB

Sənədli hekayə

Gəncliyi məmləkətimizin müharibə dövrünə düşən, qabağında hələ dağ boyda əsgərliyi, döyüşçü taleyi duran Mübariz heç kimə könül verib könül almaq xəyalını beyninə salmaq istəmir, bəzi arzu və diləyini qıfıl altında saxlayırdı. Elə əfəl, əlindən iş gəlməyən adam da deyildi. Bilmədiyi, bələd olmadığı işi üç-dörd günə can qoyub öyrənərdi. Yaman mərc etməyi sevən cavandır. Lap desəydilər ki, Kür çayında üzmək üçün qayıq qayır, yenə arxasını yerə vurmaz, qan-tərə batsa da, sözünün üstündə durub qayığı hasilə gətirərdi. Amma olacağa çarəni, əlacı bir Allah tapır. Mübariz deyinirdi ki, görünür, nə günah işlətmişiksə, o da bizdən üz döndərib. Kaş millətimizi xətaya salan Qarabağ savaşının odu tez sönəydi. Həyatımızın elə sahəsini tapa bilməzsən ki, müharibə ora nüfuz etməsin. Udulu kəndində də belə idi. Qalmaqallı əyyamın tipik əlamətləri hər şeydə parlaq əks olunurdu. Bu sayaq dəb düşmüşdü ki, kim müharibəyə gedib-gəlməzdən qabaq evlənsəydi, ona pis gözlə baxar, tənəli sözlər tullayardılar. Toy edənləri lağa qoyan, bəyənməyənlərdən biri də Mübariz idi:

- Vallah, düz etmirlər. Nahaq evlənirlər. Müharibəyə gedən deyə bilməz “sağ qayıdacağam”. Subay olmağın dərdi azdır. Vay onda ki, evli olasan. Şəhid oldunsa, bir gəlin dul, neçə-neçə uşaq da yetim qalacaq. Hə, qardaş, bu dərdlərdən hansı yüngüldür?! Əlbəttə, subaylığın dərdi. Qərəz, Allah var, rəhmi də var. Bir yandan bağlasa da, bir yandan açar. Yəqin ki, bir gün bu millətçi ermənilərin başı da əhlət daşına dəyəcəkdir.

***

Mübarizin dayısı oğlu Sahib müharibənin əvvəlində könüllü olaraq cəbhəyə getmişdi. O zaman qeyrət damarı oyanan oğullar evdə dinc otura bilmirdilər. Təlimsiz, məşğələsiz əsgər sırasında durur, hərbi əməliyyatları kor-koranə yerinə yetirirdilər. Həmin dövr siyasi çəkişmələrin qızğın çağına təsadüf etdiyinə görə, necə deyərlər, ordunun böyüyü-kiçiyi bilinmirdi. Döyüşçülərin başını hiylə ilə tovlayan vəzifəpərəst siyasətçilər ordumuzun hərbi qayda-qanun, intizam cığırı ilə inkişafına pəl vurur, hərbi əməliyyatları qəsdən pozur, cürbəcür mərdiməzarlıq əməlləri törədirdilər. İşğal planı tutan düşmən də bu başıpozuqluqdan gen-bol istifadə edərək torpaqlarımızı kəndbəkənd ələ keçirir, yaşayış məntəqələrimizi viran qoyurdu. Sahib güllə yarası aldıqdan sonra belə ikitirəli, siyasi çəkişmə meydanına dönən orduya qayıtmaq fikrindən qaçdı. Sağalıb hospitaldan çıxan kimi evlənmək qərarına gəldi. Çünki yaşına görə ailə qurmaq vədəsi çoxdan ötmüşdü. Axı, Sahib sovet ordusunda əsgərliyini çəkmişdi. Müharibəyə - öz torpaqlarımızın müdafiəsinə könüllü getməsəydi, bəlkə də, ona heç çağırış vərəqi yazılmazdı.

Sahibin toy günü Mübarizin baxışlarından ixtiyarsız olaraq yalnız məhəbbət odu şəfəq saçırdı. Qız-gəlinlərin içərisində sakitcə oturan, hərdənbir dəvət edilsə də, oynamayan və müğənninin xoş avazlı mahnılarına dərin maraq, sonsuz həvəslə tamaşa edən qaraqaş, qaragöz, ortaboylu bir gözəldən gözünü yayındırmağa cürət etmirdi. Birdən-birə doğulan sevgiyə qarşı, o sakit ruhlu gözələ qarşı zillənmiş gözlərinin tamahkarlığı onu mat etmişdi. Sanki qara daşlar içində bir mirvari bərq vururdu. Mirvaridən tikilmiş, bəzəyə tutulmuş bu fəthedilməz qala onu sehirləmişdi. Bayaqdan Sahibin igidlik dolu döyüş yolundan masabəyi bəlağətlə danışdıqca, cəbhəyə getmək istəyi baş qaldıran Mübarizin beyninə sevgidən, o gözələ qovuşmaqdan savayı heç nə girmirdi. Bu ilk məhəbbət ovunun möcüzəsindən başqa nə ola bilərdi? Qulağı musiqidə, gözləri o qara gözlü gözəldə qalan Mübarizi bu sehirli, lətafətli, cadulu aləmdən yoldaşı Ramiz araladı:

- Ayə haranı marıtdıyırsan?

Mübariz istədi ki, nəm-nüm eləsin, onun fikrini azdırsın, lakin gördü ki, yoldaşı duyuq düşüb. Hər halda soyuq cavab verməklə onu mətləbdən uzaqlaşdırmağa səy etdi:

- Sənlik deyil.

- Sənlik də deyil!

- Sən Allah, dayan görək...

- Yox, əl çəkəmmərəm. Ox atıb, yayını gizlətməzlər. Bəri başdan deyim ki, səhv edirsən. Bir əməlli-başlı düşün. Əsgərliyə gedib-gəlməsən, heç kim sənə qız verməyəcək. Havayı gözlərini yorma, ehtiyatlı ol! Evdə məhşər ayağına çəkərlər ha!

Düzdür, Mübariz üzdə Ramizin sözlərinə məhəl qoymadı, lakin daxilində özünü acılasa da , mənəvi istinad nöqtəsi tapdı:

- Deyirdilər, mənsə inanmırdım. Doğrudan da, məhəbbət müqəddəs bir duyğudur. Od kimi istilik, hərarət verən bir aləmdir. Lakin əsl kişi odur ki, lazım gəldikdə məhəbbətdən yüksəkdə dayanmağı bacarmalıdır. Yüz il yüz ilə qala, bu gözəldən üz çevirmərəm. Elə onun eşqinə düşməni məhv edəcəyəm. Elə o gözəlin sağlığı naminə cəbhədən salamat, qalib əsgər kimi qayıdacağam. Ciddi deyirəm. O gözəl mənə könül versə, vallah, bizim nəfəsimizdən qara daş da göyərər.

Mübarizin sevgi kəşfiyyatı bir neçə dolayı yol qət etsə də, onun ağlını başından çıxaran gözəlin qəlbi daşdan olmadı. Qonşu kənddən olan bu gözəlin adı Ülkər idi. İki könül arasında gizlicə sevgi məktubları ayaq açdı. Bəhanə, təsadüf adı altında qurulmuş görüşlərdə Ülkərlə Mübarizin bir-birinə olan sonsuz məhəbbəti sınamalar, xoş çəkişmələr axarında daha möhkəmləndi. Onları dilə-dişə salan olmadı. Lakin eşqin közərən dəmində hərbi komissarlıqdan çağırış vərəqi gəldi. Mübarizin üzündən nur yağan atası Səməd kişi halal süd əmmiş övladını cəbhəyə toy-bayramla yola saldı. Amma nə atanın, nə də anası Nigar xalanın xəbəri yox idi ki, cəbhəyə gedən övladları özü ilə Ülkərin məhəbbətini də aparır. Heç kim bilmirdi ki, təzəcə dil açmış məcnunluğun yolu odlu səngərdən keçəcəkdir.

Mübarizə hərbi komissarlığın həyətində yolasalma mərasiminin axırında kiçik qardaşı Xəlilə ürəyini açıb söylədi:

- Qardaş, sənə bir sirrimi açıram. Mən gedəndən sonra atama da, anama da çatdırarsan. Bir gözaltım var. Qonşu kənddəki Həsən kişinin nəvəsi Ülkəri deyirəm. Əsgərlikdən sonra onunla evlənmək fikrindəyəm. “Hə”sini də almışam.

Xəlilə sözünü deyib qurtarmışdı ki, gülümsər bir qız ona bağlama uzatdı:

- Ülkərdəndir. İçində məktub da var...

***

Cəbhəqabağı baş qaldıran sevgi macərası bir məktublamı sona yetişdi?! Əsla yox. Bu məktub sanki aşiq olanların bir-birinə yazdığı vəfa duası imiş. Ülkərin var gücü ilə ağzını möhkəm düyünlədiyi bağlamada bir dəyərli əmanət də var idi. Bu, özünün xüsusi incəliklə toxuduğu yun corab idi. Dünyanı öz oduna yaxan eşqin sən demə uzaqgörənliyi də var imiş. Ülkər, görəsən, haradan bilirdi ki, onun sevgilisi əsgərliyini Murovdağda, başı qarlı dağlarda keçirəcək.

Həyata gözlüksüz baxan Mübariz daxilən özünü təlqin edirdi ki, sevgidə səhvə yol verməyib. Qaya-səngərdə keçirdiyi günlərdə daim Ülkəri düşünür, onun eşqi naminə hərbi vərdişlərə möhkəm yiyələnir, bütün silahların dilini öyrənir və komandirin gözündə cəsur, qeyrətli bir əsgər kimi böyüyürdü. Bəzən daxili hiss və həyəcanının sarsıdıcı ləngərində uşaq təki kövrələrkən sakitliyə, tənhalığa qapılır, Ülkərin əmanət verdiyi yun corabı çıxarıb oğrun-oğrun gözdən keçirir, heyrətamiz, əcaib bir duyğu ilə onu qoxulayır və qoxuladıqca qeyri-adi nəşələrə qərq olurdu. Üşüsə də, can dərmanına çevrilmiş yun corabı geymək istəmirdi. Nədənsə, çox ehtiyat edirdi. Qorxurdu ki, geyinsə, son nəticədə cırıldıqdan sonra Ülkərin nəfəsi, incə əllərinin qoxusunu necə alacaqdı?!

Öz-özlüyündə Allahın bəxş etdiyi qismətə qane olan Mübariz sevgi duyğusunun ölçüsüzlüyündə məmnunluq hissi, rahatlıq çəkməklə yanaşı dərdlənir, cavabdehli döyüşçü mənəviyyatının dolanbaclarında usandırıcı bir tərzdə azırdı. Niyə? Niyəsi odur ki, onun bölüyünə arxa cəbhədən imkanlı adamlar tərəfindən xeyriyyə boxçası gətiriləndə hər bir əsgər nə lazımdırsa, götürürdü. Mübariz isə qoltuq ciblərində gizlicə saxladığı yun corab ola-ola yun coraba ehtiyacını söyləyirdi. Komandir də nümunəvi əsgər kimi Mübarizin sözünü yerə salmır, bölükdə birinci onun adını çəkirdi. Hərdənbir çatmayanda Mübarizi dərin bir başağrısı bürüyürdü:

- Niyə bu boyda insafsızlıq edirəm? Əgər təsadüfən qoynumdakı yun corabı görsələr, yoldaşlarıma nə cavab verəcəyəm. Bilə-bilə dəyyusluq etmək olarmı?! Yox, yox,.. daha Ülkərin yun corabını geyəcəyəm.

***

Hücum xəbərini gözləyən “N” bölüyünün əsgərləri gecəni doyunca yatmamışdılar. Mübariz günəş doğmamış özünü Bənövşə çayının kənarına yetirdi. Yorğun gözlərini dağ çayı ilə yuyaraq ovxaladı ki, yarı canı dustaq olmuş Murovdağın qar ağlığına baxanda çaşmasın. Hər dəfə üzünə su çəkəndə baş qaldırıb zirvələrə baxışını zilləyir, özünə güc toplayırdı. Yatmasa da özünü çox narahat hiss etmirdi. Çünki daha yun corab dərdinin də birdəfəlik əlacını tapmışdı: ehtiyatla ayağına geyir və tez-tez yuyub, təmizliyinə ciddi fikir verirdi.

Həyəcan siqnalı veriləndə səhərin gözü yeni açılırdı. İkinci tabor Koroğlu dağına yiyəlik edirdi. Odur ki, Mübarizgilin bölüyü dayanmadan yüksəkliyə doğru hərəkətə başladı. Sən demə, erməni ekspedisiya ordusunun pusqu quran dəstələri maskalanaraq dağ-daş arxasında yerə yatıblarmış. Şübhə oyanmasın deyə, düşmən qüvvələri güman edilən yerlərdə gizlənmişdilər. “N” yüksəkliyinin zirvələrinin ətəyindən enən məqamda Mübarizgil pusquya düşdüklərini duydular. Atəşlər qəfil açıldı. Hər tərəfdən yağmağa başlayan xəncəri güllələrdən qorunmaq üçün əsgərlərimiz hər qaya daşını özünə bir sığınacaq seçdilər. Yaxşı ki, qabaqcadan maskalanmışdılar. Hərbi ağ xalatda onları hədəfə almaq çətin idi.

Ölüm qoxusu cövlan edən bu qayalıqlarda sonsuz emosional gərginliyə düçar olmuş Mübarizi tanımaq olmurdu. Adi bir tərpənişlə hədəfə çevrilmək qorxusu çıxılmaz bir vəziyyət yaratdığına görə çaşdırıcı atəş açmaqla yerini dəyişən Mübariz güllə yağışına tuş gəldi. Lakin güllələr yan keçdi. İgidimiz havayı bir güllənin caynağına keçəcəyindən çəkinirdi:

- Bir düşmən əsgərini məhv etməmiş ölmək, səmtsiz bir güllə əlinə keçmək havayı ölümdür. Mən havayı ölmərəm. Axı biz niyə belə arxayın hərəkət etdik?! Hiyləgər düşmənə qarşı bu qədər biganəlik olarmı? Günahı kəşfiyyatımızda görürəm.

Beyninin qurdu tərpənmiş igid taqım komandiri Mirəli Məmmədov quş kimi sıçrayaraq açıq atəş mövqeyinə çıxdı. Düşmənə sarı bir “muxa” göndərdi. Bu amansız atəş bir dəqiqəlik sakitlik yaratdı. Sıravi Mahir Əliyev qumbara atəşinə güc verdi. Mütəəssir olmaq, ölüm qarşısında aciz qalmaq hissləri Mübarizi tərk etdikcə barmağı aramla tətiyə çəkilirdi. Ehtimal ki, atılan güllələr öz faydasını verdiyinə görə düşmən piyadaları susdurdular. Daha ölüm adlı bir anlayış gözünə öndüyüm Mübarizin beyninə yaxın dura bilmirdi. Lakin qəsbkarlar haradansa hücum planımızdan xəbərdar imiş. Taqım komandiri yəqin etmişdi ki, dörd tərəfdən vuruluruq. Mühasirə qorxusu açıq-aydın duyulurdu. Mühasirə həlqəsini hökmən dağıtmaq vacib idi ki, əsgərlər vahiməyə düşüb özlərini itirməsinlər.

*    *    *

Döyüş hər iki tərəfdən qızğınlaşdı. Mühasirə xofunu Mübariz öz cəsur hərəkətləriylə dağıtdı. Onun iki-üç gülləsindən biri hədəfə dəyirdi. Yeganə çıxış yolu onda idi ki, yaxınlıqdakı strateji əhəmiyyətli təpəyə ikinci taqımın çıxmasına şərait yaradılsın. Lakin möhkəm mövqe seçmiş düşmən qüvvələrini susdurmaq çox çətinlik törədirdi. Sıralarımız seyrəlirdi.

Mübarizin gözlərini qan tamamilə örtmüşdü. O, kiçik fasilələrlə nəfəsini dərir, sonra cəsarətlə irəli sıçrayıb atəş açır, düşməni gizlənməyə, atəşi dayandırmağa məcbur edirdi. Bayaq havayı ölümdən çəkinən Mübarizin indi bir güclü hissi coşub-çağlayırdı. Bu onun intiqam hissi idi. Şəhid qardaşlarının qanını almaq istəyi onu həddindən ziyadə özündən çıxartmışdı. Avtomat silahının gülləsi tükəndiyinə görə əlinə cəbhədaşının qumbaraatanını almışdı. Qənaət rejiminə keçmişdi. Düşmən gülləni-gülləyə düzsə də, Mübariz arabir qumbaraatanla gözəyarı təyin etdiyi hədəfləri oda bələyirdi.

Mərmi düşən ərazilərdə qarın rəngi qaralmışdı. Partlayış istisindən ərimiş qarın suyu nazik şırnaqlarla üzüaşağı asta-asta axırdı. Mübariz mərmi düşən sahələri sayıb fikrə getdi. Gözlərini sulanmış qar dənələrinin üzərində bərq vuran, oynayan günəş şüalarına zillədi. Özünü çox tənha hiss etdi. Çünki cəbhədaşlarını daha görə bilmirdi. Yalnız bir əlacı qalmışdı: mühasirəni yarıb düşmənin tələsindən yaxa qurtarmaq. “Fürsəti fot eyləyən, aqil deyil, divanədir”, - deyərək Mübariz ağlına güc verdi. Uzun-uzadı fikirlərlə qar soyuğundan-suyundan keyləşmiş ayaqlarına güc gələrək 25 metr geri çəkildi. Birdən yumalanıb çökəkliyə düşdü. Sanki gözlərinə qatı zülmət çökdü: “Mən niyə belə etdim? Bəs hanı top gurultuları?!”. Üç tərəf dik qayalıqla əhatələnmişdi. Mübariz üzünü açıq tərəfə tutdu. “Deyəsən, ümid yolum budur”, - deyə elə düşündü ki, onu daha görən və yaxud izləyən yoxdur. Arxayınçılıq hissi uzun çəkmədi. Yan-yörəsinə sönən güllələr dəydikcə əməlli-başlı duyuq düşdü ki, onu açıq-aydın görməsələr də, möhkəmcə izləyirlər. Ətrafına odlu güllələr dəyəndə Mübariz var gücü ilə özünü iki daşın arasına soxdu. Arxadan əşya kisəsi deşildi və yavaş-yavaş tüstüləməyə başladı. Daş arasından çıxan kimi əşya kisəsini çiynindən çıxarıb xeyli uzağa tulladı ki, tüstünün səmti ilə düşməni azdırsın. Lakin amansız bir ölüm onu daban qırmadan izləyirdi. Yavaş-yavaş ölümü gözünün altına alan Mübariz Vətən səmasını heyrətamiz bir baxışla gözdən keçirib yalvarıcı asta səslə “Allah, qadan alım, məni namərdlərə təslim edib pisikdirmə! Yoxsa, özümü öldürərəm!” - dedi. Ülkərin siması xəyalında canlandı. Əfsanəvi mələk kimi gözünə görünən sevgilisinin dərin bir harayı qulaqlarına doldu. Qulaqları tutulan sayaq oldu. Ürəyinin telləri əsdi. Sağ tərəfdən üç erməni döyüşçüsünün ona doğru əyilə-əyilə gəldiyini görəndə, sanki disinib yuxudan ayıldı. Ehtimal ki, Mübarizi diri tutmaq istəyirdilər.

- İki qumbaram qalıb. Siz öləsiniz ki, məni diri tuta bilməzsiniz. Qumbaralarım sizi qana qəltan etməsə də, təslim olmaram, - deyə Mübariz öz-özünə danışıb sakitləşir, həyəcanını yavaşıdırdı.

Sərrast atacağına əmin olan Mübariz qumbaraatanını sahmanlayıb atəş vəziyyətində dayandı. Bəxti onda gətirdi ki, düşmənin üçü də yan-yana gələrək onu güdürdü. Hamısını bir atəşlə məhv etmək ehtimalı var idi. Onlar aramla qabağa gələndə Mübariz nəfəsini içəri çəkib qumbaranı yola saldı. Amansız qəsbkarlar elə amansızcasına gəbərdilər ki, nə inilti səsi eşidildi, nə də cavab zərbəsi gəldi. Ümumiyyətlə, qısa bir müddət uzaqlarda da atəş səsləri kəsildi. Mübarizin ikinci döyüşçü nəfəsi açıldı. Yenə imdad hissi ilə Allahın adını çağırıb təpəyə dırmaşmağa üz qoydu. Düzünə dırmaşmaq cəhdi boşa çıxdı. Heç dörd metrlik məsafə qalmamışdı. Necə çıxmışdısa, eləcə də aşağı sürüşdü. Bir az özünü danladı. Təlimdə öyrəndiyi üsulu tətbiq edəndə daha bir addımlıq da geri sürüşmədi. Özünə mat qalmışdı. Körpə uşaq kimi aramla iməkləyirdi. Təpənin yüksək nöqtəsində yerə uzanıb nəfəsini doyunca dərdi. Başını qaldıranda gördü ki, soldan yenə onun qarasınca gələnlər var. “Gəlin köpək uşağı, deyəsən, əcəliniz yetişib”, - deyə onların səmtinə axırıncı qumbarasını göndərdi. Özü isə top kimi yumalanıb təhlükəsiz və gündöyər kolluğa sarı tullandı. Təxminən yüz metrədək sürətlə dumarlanıb azacıq qarlaşmış iri kol-kosun içində gözdən itdi. Onun dalınca qeyri-dəqiq güllələr yağdırıldı. Doğma torpağa üzüqoylu, lal-dinməz qısılan Mübariz heç tükünü də tərpətmədi. Pal-paltarı qar suyundan nəmlənsə də, kol-kosun dibindən yalnız qaş qaralanda çıxdı. Oriyentir tapa bilməyincə yerini dəyişmədi. Ancaq atılan topların səsinə görə öz yolunu müəyyən etdi. Gecə saat 24.00 radələrində qərargaha gəlib çatdı.

***

Ağır hərbi əməliyyatda Mübarizin çəkmələrinin altı çatlamışdı. Ayağını isti saxlaya bilmirdi. Qar suyu çəkmənin çatlarından sızıb yun corabını isladırdı. Soyuğa birtəhər dözürdü, amma islanmış yun corabın bir-iki yerdən üzülməsi onu yaman dilxor etmişdi. Ürəyinə min cür fikir gəlirdi:

- Kaş yun corabı geyməyəydim... Allahın da işini bilmək olmaz. Bəlkə, yun corab, Ülkərin duaları məni qoruyub. Amma yun corabın üzülməsi məni çox şübhələndirir. Ola bilsin ki, Ülkərin başında bir bəla var. Axı niyə başqalarının yun corabı cırılmayıb?! Üç həftə nədir ki? Bu qədər müddətə də yun corab üzülər? Komandirdən xahiş edəcəyəm. Gedib-gəlməyə üç gün kifayət edər. İcazə versə, gedib Ülkərə baş çəkərəm. Bəs hansı bəhanə ilə icazə alım? Əsgərə də öz sevgilisi ilə görüşməyə icazə verərlər?! Deyəsən, lap ağlımı azmışam!

Mübarizin qəlbini təzədən çulğalayan sevgi atəşi vücudunu sanki qaynar su içində qaynadırdı. Dərdini təkcə ürək dostuna - etibarlı əsgər yoldaşı Qəzənfər Nəzərova açıb tökmüşdü. O da susmağı məsləhət görmüşdü:

- Heç kimə ürək sözünü açıb-bükmə. Sənin dərdinə əlac bir Allahdandır. Bircə o gözəgörünməzə yalvar. Elə zənn etmə ki, döyüş dayanıb, atəşkəs uzun çəkəcək. Bu müvəqqəti bir haldır. Ola bilsin ki, üç-dörd gündən sonra hərbi əməliyyatlar yenidən başlayacaq.

Həqiqətən saf məhəbbətin bir dayağı qarşılıqlı sevgi, vəfadarsa, səbəbkarı - əsas əl tutanı, ümidgahı o gözəgörünməz İlahidir. İlahi gec-tez hər şeyi öz yerinə qoyur. Mübarizgilin keçirdikləri hərbi əməliyyat qərargahda müzakirə edildikdən sonra komandirlik göstərdiyi igidlik, dözüm, cəsarət nümunələrinə görə üç əsgərə qısa məzuniyyət elan etməyi qərara aldı. Üç nəfərdən biri Mübariz idi.

Mübariz özü də hiss etmədən elə bil quş qanadında yola çıxdı. Yolda heç ləngimədi. Axşamçağı Ülkərlə daimi görüş yerində birsaatlıq söhbət ərzində yun corab macərasından tutmuş, döyüşlərə qədər hər şey haqqında ürəyini boşaltsa da, son məqamda Ülkərin “ya elçi göndər, ya da qaçırt” bəyanatı yenicə soyumuş daxili gərginlik nöqtələrinin konfliktini düyünə saldı. Ülkərin “məni başqasına vermək istəyirlər” xəbəri onu qəti addım atmağa məcbur etdi. Tərəddüdsüz-filansız Ülkəri yanına salıb evlərinə gətirdi. Atası Səməd kişi də, anası Nigar xanım da qeyrətli döyüşçü oğlunun könlünü sındara bilmədilər. Dünyagörmüş Səməd kişi oğlu ilə yalnız bir şərt kəsdi:

- Oğul, hələ toy olmayacaq. Ülkər mənim evimdə doğma qızım kimi qalacaq. İnşallah, müharibə qurtarar, qələbə çalarıq, sən də sağ-salamat qayıdarsan, onda sizə el adəti ilə yaxşı bir toy çaldıracağam.

- Amin ya Allah! - deyə Nigar xanım Ülkərin də, Mübarizin də üz-gözündən öpüb, onları gecikmiş şam süfrəsinə dəvət etdi.

                                                                                              İbrahim MƏSİMOĞLU