XAİN XAİNLİYİNİN QURBANIDIR

                                          

         

      Həyatda rastlaşdığımız bu və ya digər hadisələr zamanı cavabdehlik məsələsini düyünləyən çox mübahisəli bir hikmət var: deyirlər ki, hər bir insan öz zəmanəsinin övladıdır, hər kəs öz dövrünün məhsuludur. Bu fikir cürbəcür açıqlanır. Kimsə öz üzərinə çox məsuliyyət götürmək istəmir. Xüsusən xəyanət etmək, dönük çıxmaq, yaxud namərdlik yolunu tutaraq öz andını pozmaq, elinə-yurduna xain olmaq məsələsində təkcə o cinayəti törədən şəxs deyil, habelə onun ata-anası, bacı-qardaşı, qohum-əqrəbası qınaq və danlaq obyekti kimi qarğışlanır. Amma “insanlıq” deyilən dərin bir mövzunu tamam-kamal öyrənənlər daha müdrik mövqe sərgiləyir və törədilən günahların çoxtərəfli şəriklənməsinin düzgün olmadığını iddia edirlər. Gəlin haqqımızı necə gəldi itirməyək. Bilək ki, hərə öz əməlinin sahibi kimi cavabdehlik daşıyır. Xain xainliyinin qurbanıdır. Onu valideyn mənsubluğuna, qohumluğa görə bölüşmək ədalətsiz bir mövqe kimi dəyərləndirilməlidir. Vətən xainlərini üzristəmə yolu ilə bağışlamaq olmaz. Onları bağışlamaq həm də  Allaha xəyanət etmək deməkdir.        

         Sözün düzü, bir müharibə veteranı kimi xainlik mövzusunda yazı yazmaq heç xoşuma gəlmir. Bu yazını ictimai tələblərə uyğun cavab vermək məqsədilə hazırlamaq istəyirəm. Bütün qazilərə yaxşı məlumdur ki, 1-ci Dağlıq Qarabağ savaşında apardığımız hərbi əməliyyatların bəzi məqamlarında düşmən tərəfə  casusluqetmə hallarının acısını biz də yaşamışıq. Çox utanc doğururdu. Casusluq təsiri altında itkilərə məruz qalanda hər şeydən şübhələnirdik. Bəzən ön atəş xəttində bizim nəzarətimizdə olan ərazidə gecə sərbəst hərəkət edə bilmirdik. Kəlbəcərin Yanşaq kəndində hərbi hissəmizin arxa cəbhə bölgəsində bir dəfə yataq çadırımiz axşam  avtomat atəşinə tutulmuşdu. Halbuki qəfil axtarış əsasında orada bir erməni kəşfiyyatçısını da ələ keçirə bilmədik. Çox məəttəl qalırdıq. Briqadamızın əməliyyat sirlərini düşmən bizdən qabaq bilirdi. Bəzən ön xətdə hücuma keçən döyüşçülərimizə arxadan, yəni öz tərəfimizdən güllə atılırdı. Mən çox ikrah doğuran belə təhlükəli hadisələrin canlı şahidi olmuşam. Xüsusi kəşfiyyat orqanlarımız o zaman aparılan məxfi əməliyyatlar nəticəsində müəyyən etmişdilər ki, xəyanətdə dayısı erməni olan sakinlərimiz xüsusi rol oynamışlar.  Bu barədə xəbərlər biz döyüşçülərə çatdıqdan sonra öz aramızda da ayıq-sayıqlığın artırılmasına xüsusi diqqət yetirirdik. Əvvələr isə inana bilmirdik ki, içimizdə xainlər ola bilər. Halbuki aramıza saxta yolla qanuni sənədi hazırlanmış erməni agentləri soxulmuşdu. Dilimizi də yaxşı işlədirdilər.

    İnsan psixologiyası çox mürəkkəbdir. Bəzi psixoloqlar belə bir mühakimə irəli sürürlər ki, fizioloji dəyişikliklər prosesində bioritmlər insanı ay ərzində haldan-hala salır. Tez-tez təsadüf edirik ki, günün müəyyən çağlarında qəzəbli xarakterə malik olan bir şəxsin inana bilmədiyimiz bir halda sakit və təmkinli anlarını da müşahidə edirik. Yəni zəif və iradəsiz insanların daxilində bioritmlər öz axarını pozaraq insanı ya əyri yola, ya da düz yola sürükləyir. Bu pozuntular bəzən tamah, bəzən də düşmənin yaratdığı utandırıcı hədə-qorxu ucbatından daha sərt xarakter alır. Son nəticədə ixtiyarsız bir halda xəyanət addımı atılır.  Bu bəla hansı millətin başına gəlməyib?! Təbii ki, yer üzünün hər məkanında xainlik nəfəsi var. Bunun kökünü kəsmək üçün təhsil sistemində, həmçinin ictimai həyatımızın bütün sahələrində kamil ideoloji iş görülməlidir.

        Biz dünya ölkələrinin keçmiş casusluq tarixindən bilirik ki, vətənə xainlərin çoxu təzadlı psixoloji təsirlər altından çıxdıqdan sonra törətdiyi ağır cinayətə görə özünü intihar etmişdir. Oxşar kontekstdə çəkilmiş tarixi kinofilmlərdə də bu sayaq biabırçı situasiyaların epizodlarını çox görmüşük. Onu da görmüşük ki, hərb tarixində xainlik barədə yazılmış müharibə qanunlarına uyğun olaraq döyüşün gedişində tez aşkarlanmış vətən xaini yerindəcə komandir tərəfindən güllələnir. Bəyənilən fakt odur ki, xainliyi aşkarlanan xain hər hansı istintaqın başlanacağını gözləmədən özünə qəsd edir. Bu yaxşı anlaşılan fərdi bəşəri qərardır, insan daxilində təhqirə məruz qalan qürur hissinin, necə deyərlər, inqilabi çıxışıdır.  

    Biz ordumuzun uğurlu 2016-cı il aprel döyüşlərində də xəyanətkar əməllərlə üz-üzə gəldik. Eyibli hal odur ki, bu utandırıcı mövzunu özümüz çox çeynədik. Murdar əməlləri yerli-yersiz söhbətlərlə daha da murdarladıq. Halbuki gizli olsa da, Ermənistan Silahlı Qüvvələrinin kəşfiyyat və xüsusi xidmət orqanları tərəfindən  Azərbaycan Müdafiə Nazirliyinin Tərtər rayonu istiqamətində yerləşən bölmələrinə və yaşayış məntəqələrinə qarşı planlaşdırılmış “genişmiqyaslı təxribatdan” xəbərdar olmuşduq.  Həqiqətən bir qrup hərbi qulluqçu və onlara qoşulan digər mülki şəxslər kəşfiyyatçılarla məxfi əməkdaşlığa cəlb edilərək hərbi sirr təşkil edən məlumatları qarşı tərəfə ötürüblər. Təhqiqatlar, araşdırmalar və gerçək həqiqətlər hər şeyi ortaya qoydu.

       Acıq deməliyik ki, istintaq səhvlərinə də yol verildi. Amma şikayətlər əsasında verilən bəraitlərin açımında konkret vurğulandı ki, buraxılan səhvlər istitaq aparanlardan çox xəyanətkarların bədxahlığından törənmişdi. Necə deyərlər, “cəhənnəmə gedən özünə yoldaş axtarır” adlı ictimai fikir fəlsəfəsinə ciddi məhəl qoyulsaydı, o səhvlərə yol verilməzdi. Xəyanət yeni xəyanət doğurdu. Hədər yerə haqlar haqsızlıq içində boğuldu. Verilən məlumatlara görə 16 nəfər xainimiz öz cəzasını həbsxana həyatında çəkməkdədir. Onların xəyanət əməlləri ictimaiyyətə yaxşı məlumdur. Özləri də etiraf edirlər ki, vətən savaşında xainlik etməklə ən ağır cinayət törətmişlər. Amma bir millət təəssübkeşi, bir müharibə veteranı və bir ədalətli bəşər övladı olaraq demək istəyirəm ki, onların ata-analarını, bacı-qardaşlarını, o cümlədən qohum-əqrəbasını biz heç bir halda hədəfə almamalıyıq. Hər kəs öz xainliyinin cəzasına təklikdə məhkumdur. Xain xainliyin qurbanı olmalıdır. Onlar insanlıq yolunda azmış nakəslərdir. Demək olar ki, bütün dünya savaşlarında belə namərd əməllər həmişə təkrarlanıb. Lakin vətən qapısı bütün ölkələrdə xainlərin üzünə bağlı saxlanılır. Sizcə, o qapı haçansa, açıla bilərmi?! Tam inanırıq ki, bu ağır çözümlü məntiqə uyğun olaraq verilən suala heç kimdən müsbət cavab eşitmərik. O qapı onların üzünə yox, yalnız izdihamsız bir halda torpağa gömülən iyrənc tabutlarına açıla bilər.    

                                                                                     İbrahim MƏSİMOĞLU,

                                     müharibə veteranı, ehtiyatda olan polkovnik-leytenant